RSS articles
Français  |  Nederlands

Le validisme en période d’épidémie

posté le 17/03/20 Mots-clés  luttes sociales  solidarité 

Survivre & s’épanouir
le blog de dcaius

L’épidémie de maladie à coronavirus 2019, ou COVID-19, est un sujet impossible à éviter actuellement. Cet article ne portera pas sur le virus en soi, car bien d’autres en personnes en parleront mieux que moi et je ne prétends pas avoir les connaissances requises pour faire de la pédagogie à ce sujet. J’aimerais en revanche parler des manifestations du validisme qu’on voit émerger durant cette période d’épidémie.
Validisme et âgisme banalisé

Parmi des commentaires récurrents, on trouve ceci : « Oh, cette épidémie, ce n’est pas si sérieux, c’est comme une grosse grippe, les seules personnes vraiment en danger de mort ce sont les personnes âgées et immuno-déficientes ».

Tout d’abord, c’est faux. Mais quand bien même cela serait exact, c’est dire par là que l’on se soucie peu de mettre en danger les personnes à la santé la plus fragile, et que cela ne vaut pas le coup de prendre des mesures pour les protéger ? Le fait que ce type de discours soit non seulement toléré, mais répandu, est alarmant. Les personnes vulnérables ne sont pas des détails négligeables. Chaque personne de la société mérite d’être prise en compte pleinement dans ses spécificités, et protégée autant que possible d’une épidémie dangereuse. Il est tout à fait déplorable que l’on considère comme anecdotique la mise en danger des personnes âgées et autres personnes vulnérables.
L’eugénisme en filigrane

Bien entendu, si l’on pousse le raisonnement, on considère que les personnes les plus fragiles sont moins importantes, que leur vie n’a pas de valeur, et qu’elles sont sacrifiables. En cas de crise majeure, les personnes ayant le plus de chances de survivre sont d’ailleurs priorisées aux urgences médicales. La désinvolture des personnes valides quant à l’épidémie repose sur le fait qu’elles ne seront pas dans ce cas de figure si la situation venait à s’aggraver. On en revient vite à l’idée eugéniste que les personnes handicapées sont un fardeau pour la société, et que les laisser mourir est un acte de miséricorde. Nous devons combattre ces idées dangereuses. Chaque vie compte, que la personne soit en pleine santé ou non.
L’hostilité supplémentaire dans l’espace public

Calvin est malade chronique et porte depuis longtemps un cambridgemask (masque filtrant) en public lors de ses sorties, pour se protéger de la pollution. Ces dernières semaines, depuis l’émergence de l’épidémie de COVID-19, il témoigne de regards noirs lorsqu’il porte son masque.

Pour des personnes handicapées, exister dans l’espace public n’est jamais facile, même lorsqu’il n’y a aucune épidémie grave en cours. Des remarques intrusives sur les aides à la mobilité, de l’aide qui n’a pas été demandée et qui parfois met en danger… Cette hostilité supplémentaire à l’égard de protections qui n’ont rien d’exceptionnel est particulièrement éprouvante.
Les ressources mobilisées au détriment des personnes handicapées

On a pu voir le prix des lingettes désinfectantes et du gel hydroalcoolique grimper de manière absolument indécente. La plupart des gens se précipitent pour accumuler ces outils, espérant se protéger de l’épidémie. Peu importe que pour des personnes valides, l’eau et le savon soit aussi efficaces que le gel hydroalcoolique dans la plupart du temps : les rayons sont rapidement vidés. Le problème que cela pose, c’est que la demande augmentant, les prix augmentent aussi en flèche (merci le capitalisme). Il est inacceptable que les entreprises se permettent ainsi de faire du bénéfice sur une épidémie grave et les peurs bien humaines qui en découlent.

Quelles sont les personnes qui en pâtissent le plus ? Les personnes handicapées immuno-déprimées qui ont, en tout temps, besoin des lingettes désinfectantes et de gel hydroalcoolique. Des personnes qui en achètent régulièrement, épidémie ou non, car ces outils leur sont indispensables au quotidien pour ne pas voir leur santé se dégrader, sont maintenant en danger. Les personnes handicapées sont donc doublement pénalisées par l’épidémie : tout d’abord parce qu’elles y sont de facto plus vulnérables, mais aussi par le manque de mobilisation de la société pour les mettre en sécurité et permettre leur accès aux ressources nécessaires. Nous avons une responsabilité collective vis-à-vis de cela.
Les aménagements refusés aux personnes handicapées sont maintenant la norme

De nombreuses personnes handicapées ont témoigné d’avoir dû abandonner leurs études ou d’avoir perdu leur emploi lorsqu’elles ont demandé des aménagements tels que travailler depuis chez soi, assister à des conférences ou des cours par Skype plutôt qu’en présentiel. Aujourd’hui, du fait de l’épidémie, ces mesures sont proposées, car elles profitent aux personnes valides.

De la même manière, l’interdiction des pailles en plastique au nom de l’écologie, dangereuse pour certaines personnes handicapées, n’a pas empêché Starbucks d’interdire les tasses réutilisables pour revenir aux jetables à cause de l’épidémie… Là encore, quelle hypocrisie. La santé des personnes handicapées est méprisée, mais dès que celle des personnes valides est en jeu, des mesures sont prises.

Ce fil Twitter de Karrie Higgins en anglais explique très bien ce phénomène : les besoins des personnes handicapées sont niés, on les gaslighte en leur disant que les aménagements requis sont impossibles à mettre en place. Mais lorsque les personnes valides sont affectées, soudainement, l’impossible devient faisable. L’accessibilité est au bénéfice de chacun, mais notre société veut seulement la mettre en place au bénéfice des personnes valides !
Le validisme parmi d’autres oppressions exacerbées par l’épidémie

Pour finir, je souligne que l’épidémie n’exacerbe pas seulement le validisme de notre société mais les autres rapports de pouvoir qui la traversent, notamment le racisme — c’est pourquoi j’ai voulu représenter cela dans la bannière de cet article.

On peut noter par exemple les cas d’agressions ou de vandalisme de commerces asiatiques (ce restaurant japonais de Boulogne-Billancourt par exemple). Pour plus d’informations sur le racisme et la xénophobie en lien avec le COVID-19, je vous renvoie à la page Wikipédia dédiée et je vous encourage à rechercher ce qu’en disent les personnes concernées par le racisme — je n’estime pas avoir les connaissances ou l’expérience pour en parler davantage. Si vous avez des recommandations de ressources, n’hésitez pas à les laisser en commentaires.

Et pour conclure, j’aimerais vous recommander cet article du collectif Les Dévalideuses qui traite aussi de COVID-19.


posté le Alerter le collectif de modération à propos de la publication de cet article. Imprimer l'article
Liste des documents liés à la contribution
covi19.png

Commentaires
  • 17 mars 2020 17:47

    NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL NON LOCAL

  • Nan mais sérieux ?????????
    il aurait fallu glisser "bruxelles" dans toutes les phrases pour que ce soit local ?
    ah oui j’oubliais qu’a Bruxelles y’avait pas du tout de validisme du coup c’est bien sur non local

Avertissement

Les commentaires ont pour objectif de compléter l’information donnée dans l’article, argumenter, apporter une interrogation ou un questionnement par rapport au sujet de la contribution. Les avis personnels qui n’apportent rien de plus à l’article pourront être considérés comme discussion de forum ne répondant pas aux objectifs pré-cités.Tout commentaire ne répondant pas à ces objectifs, ou étant contraire aux règles éditoriales sera supprimé définitivement du site.

Lien vers la politique éditoriale du collectif

le site est archivé